De herstellende kracht van slaap

Leestijd: 3 - 5 min.
De-herstellende-kracht-van-slaap

David Cameron-Smith, professor en schrijver bij Medibank Australië, leert je op een makkelijke manier hoe je jouw slaapkwaliteit verbetert, hoe je je gewicht in balans houdt en hoe je de ideale slaapomgeving creëert.

Slaap is een geweldige en complexe eigenschap van het menselijk lichaam. De kracht van de slaap wordt pas echt duidelijk als iemand één of twee nachten op rij met minder slaap overleeft. Dit korte termijn slaaptekort kan enorme gevolgen hebben op je stemming en mentale prestaties. Voor sporters kan dit nadelig werken in zowel de aerobe prestaties als in hun besluitvorming. In het bedrijfsleven kan een jetlag of slechte nachtrust je concentratievermogen verminderen en je gedachten vertroebelen. Voor twee derde van de bevolking geldt dat een paar nachten slecht slapen gevolgd wordt door een aantal nachten met de broodnodige herstellende slaapuren.

Van beter slapen stap voor stap een gezonde gewoonte maken? Check de Actify Vitaliteitscoach app.

Slapeloosheid

Bijna één op de drie mensen ervaart een zekere mate van chronische slapeloosheid. De definitie van slapeloosheid varieert, maar bevat over het algemeen één van de volgende aspecten: moeite met inslapen, moeite met doorslapen, te vroeg wakker worden, slaperig zijn, vermoeid zijn en niet goed functioneren de dag erna. Het risico van slapeloosheid wordt groter bij stress, wisselende diensten, toename van overgewicht en ouder worden.

Het beste voorbeeld van stress zie je tijdens examenperiodes of wanneer er strakke deadlines zijn op het werk. Uren achterelkaar concentreren gaat vaak gepaard met een hogere inname van stimulerende middelen zoals cafeïne en sigaretten, die allemaal risico verhogend werken.
De slaapproblemen van werknemers die in ploegendiensten werken kunnen zelfs na jaren nog aanhouden. De meeste werknemers in ploegendiensten hebben een verminderde slaapkwaliteit, zelfs als ze voldoende tijd in bed liggen. Verlies van nachtrust leidt weer tot een hoger risico op overgewicht. Een groeiende taille is de grootste bedreiging voor een goede nacht slapen.

Gewicht en slaap

Gewichtstoename verhoogt de hoeveelheid vet op de borst, keel en zelfs op de tong. Vet hoopt op bij de basis van de tong, wat de luchtstroom kan blokkeren tijdens de slaapcyclus. Een geblokkeerde luchtstroom leidt tot cycli van snurken en het blokkeren van de luchtpijp (gebrek aan zuurstof) waardoor je wakker wordt.
Als de adem stokt door een blokkering van het keelgat, word je wakker maar je valt daarna ook snel weer in slaap. Dit is slaapapneu en vereist medisch ingrijpen. Het leidt ook tot vermoeidheid en heeft flinke impact op het functioneren overdag.

Hoe paradoxaal het ook is, slecht slapen kan gewichtstoename verergeren. Indien iemand voortdurend moe is neemt het hongergevoel toe en vermindert de drive om fysiek actief te zijn, er is een verhoging van de hoeveelheid stresshormonen, wat weer bijdraagt aan depressie.

Het creëren van een goede slaapomgeving

Slaap begint met een speciale groep zenuwcellen diep in een gedeelte van de hersenen, de zogenaamde nucleus suprachiasmaticus. Er worden signalen verstuurd door je zenuwen en vervolgens de hormonen die de 24-uurs cyclus controleren en dat start bij deze paar zenuwcellen. Deze zenuwcellen verwerken de informatie uit de omringende visuele zenuwen en andere delen van de hersenen, waaronder nerveuze activiteiten die het gevolg zijn van stress en stemmingswisselingen.

Goede nachtrust begint bij het zorgen dat je nucleus suprachiasmaticus de juiste informatie ontvangt. De juiste informatie is duisternis. Door het licht uit te doen of flikkerende schermen uit te doen, krijgen je hersenen de juiste informatie. Tv’s, smartphones, tablets of laptops horen niet thuis in de slaapkamer.

Het verminderen van stress helpt de nucleus suprachiasmaticus. Het verbeteren van stressmanagement gebeurt niet in één nacht maar het is ook zeldzaam dat problemen opgelost worden tijdens een slapeloze nacht.

Bron: Medibank

De nachtrust van je dromen? Een gezonde slaaproutine maak je in mini stappen met de Actify Vitaliteitscoach app. Je vindt er gewoontes en suggesties voor elke dag, zoals geleide meditaties. Speciaal ontworpen om je te helpen ontstressen en meer te ontspannen. Probeer het doel ‘Beter slapen’ en val in mini stappen steeds beter in slaap.